تأثیرات کافی بودن و کمبود روی بر گردو
روی یک ریز مغذی ضروری است که نقش حیاتی در فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در درختان گردو (Juglans regia) ایفا میکند. این عنصر برای موارد زیر بسیار مهم است: 1. عملکرد آنزیمها: روی به عنوان کوفاکتور بیش از 300 آنزیم عمل میکند و واکنشهای بیوشیمیایی حیاتی از جمله متابولیسم کربوهیدراتها و سنتز پروتئین را تسهیل میکند. این عنصر بر فعالیت آنزیمهایی مانند کربنیک آنهیدراز تأثیر دارد که برای فتوسنتز ضروری است (Duncan, 2010). 2. رشد و توسعه: سطح کافی روی به رشد سالم شاخهها و ریشهها کمک میکند و سطح برگها را افزایش میدهد و به بهبود سلامت کلی درخت کمک میکند. درختان با سطوح کافی روی رشد قویتری را نشان میدهند که منجر به افزایش محصول و کیفیت مغز گردو میشود (Alloway, 2008). 3. مقاومت در برابر استرس: روی به سنتز ترکیبات حفاظتی کمک میکند که مقاومت درخت را در برابر استرسهای غیر زنده مانند خشکی و سرما افزایش میدهد. همچنین در تنظیم سیستم آنتیاکسیدانی گیاه نقش دارد و تنش اکسیداتیو را در شرایط نامساعد کاهش میدهد (Graham et al., 2001).
تأثیرات کمبود روی بر گردو
کمبود روی در درختان گردو منجر به تغییرات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی مختلفی میشود که به شدت بر سلامت درخت و تولید مغز تأثیر میگذارد. اثرات کلیدی شامل:
- علائم برگ: درختان مبتلا به کمبود روی دچار کلروز بین رگبرگها میشوند که در آن بافت بین رگبرگها زرد شده و رگبرگها سبز باقی میمانند. این حالت محتوای کلروفیل را کاهش میدهد و فتوسنتز را مختل میکند و منجر به رشد کُند میشود
- کاهش رشد: درختان گردو با کمبود روی کاهش قابل توجهی در رشد شاخهها و ریشهها نشان میدهند. فاصله بین گرهها کوتاه میشود و منجر به الگوی رشد کمقد و یا رُزِتمانند میگردد. این پدیده بهطور قابل توجهی ظرفیت درخت برای تولید چوب میوهای جدید را محدود میکند
- کیفیت و مقدار مغز: کمبود روی منجر به کیفیت پایین مغز میشود که شامل کاهش وزن مغز و طعم نامطلوب است. همچنین، تولید کلی گردو بهطور قابلتوجهی به دلیل کاهش vigor درخت تحت تأثیر قرار میگیرد
بیماریهای ناشی از کمبود روی
- سندرم رُزِت یا برگ کوچک: این وضعیت با برگهای کوچک و کجومعوج که به شکل رُزِت رشد میکنند، مشخص میشود. این سندرم بهطور جدی توانایی درخت برای تولید فتوسنتز را مختل کرده و منجر به رشد کُند و کاهش محصول میشود
- ترشح صمغ: کمبود روی میتواند به مرگ سرشاخهها و ترشح صمغ منجر شود، جایی که شیره از زخمهای پوست خارج میشود. این وضعیت موجب تضعیف ساختار درخت و افزایش حساسیت به بیماریها میشود
- ریزش برگ و کاهش گلدهی: در موارد شدید کمبود روی، ریزش زودهنگام برگها اتفاق میافتد که میتواند بهطور قابلتوجهی تعداد گلها و در نتیجه تولید مغز در فصل بعدی را کاهش دهد
زمانبندی استفاده از روی در گردو
- آزمایش خاک: قبل از کاشت یا در اوایل بهار، آزمایشهای خاک برای تعیین سطوح روی و نیاز به افزودن آن انجام دهید. غلظت ایدهآل روی در خاک برای گردو معمولاً بین 0.6 تا 1.2 میلیگرم در کیلوگرم است (Zhou et al., 2020).
- زمانبندی کاربرد:
– اوایل بهار: افزودن سولفات روی (15-20 کیلوگرم در هکتار) یا اشکال روی شلاته به عنوان اصلاح خاک قبل از شکوفهدهی برای افزایش در دسترس بودن آن در فصل رشد حیاتی. همچنین میتوان اسپریهای برگی روی را هنگام باز شدن کامل برگها (محلول 0.5-1%) انجام داد (Liu et al., 2019).
– نیمهفصل: اسپریهای برگی را در طول دوره رشد فعال، به ویژه در ابتدای گلدهی و دوباره پس از تشکیل میوه، برای رسیدگی به کمبودهای احتمالی در وسط فصل انجام دهید.
- نظارت: درختان را بهطور منظم با تحلیل بافت برگ (بهترین زمان در اوایل تابستان یا اواسط بهار) برای ارزیابی وضعیت روی نظارت کنید. اگر کمبودها شناسایی شدند، اقدامات اصلاحی را فوراً انجام دهید (Fageria et al., 2014).
- پس از برداشت: بر اساس آزمایشهای خاک، در نظر داشته باشید که در زمان پس از برداشت، اصلاحات خاک را انجام دهید تا برای فصل رشد بعدی آماده شوید. این کمک میکند تا سطوح بهینه روی در خاک حفظ شود.
